การสำรวจสถานการณ์ส้วมโรงเรียนในสังกัดกรุงเทพมหานคร
(The Public toilet situation
in schools of Bangkok Metropolitan survey)
นางสาวสัจมาน ตรันเจริญ
สำนักอนามัยสิ่งแวดล้อม
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ (Survey Research) โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อสำรวจส้วมโรงเรียน ในสังกัดกรุงเทพมหานครโดยประเมินตามเกณฑ์มาตรฐาน ส้วมสาธารณะ 3 ด้าน คือ สะอาด เพียงพอ
ปลอดภัย
สำรวจพฤติกรรมการใช้ส้วมของนักเรียนในสังกัดกรุงเทพมหานครในเดือนพฤศจิกายน 2550โดยทำสำรวจโรงเรียนจำนวน 79 แห่ง แบ่งเป็นกลุ่มเขต ได้แก่
กลุ่มเขตชั้นใน (ดุสิต พระนคร ป้อมปราบศัตรูพ่าย) กลุ่มเขตชั้นกลาง (บางซื่อ บางพลัด บางกอกน้อย บางกอกใหญ่) และกลุ่มเขตชั้นนอก (บางกะปิ ดอนเมือง
หลักสี่) แล้วทำการสำรวจหาเชื้อโคลิ-ฟอร์มแบคทีเรีย
(Fecal coliform bacteria)
จำนวน 16 แห่ง โดยสวอปจุดเก็บตัวอย่างจำนวน 3 จุด คือกลอนประตู ก็อกน้ำอ่างล้างมือ และพื้นห้องส้วม จำนวน 96 ตัวอย่าง และสำรวจความเข้าใจในพฤติกรรมการใช้ส้วมของนักเรียนจำนวน
6 คนต่อโรงเรียน เป็นจำนวนผู้ให้สัมภาษณ์ทั้งหมด 474 คน
ผลการศึกษาพบว่าส้วมในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร
ในภาพรวม มีส้วมสาธารณะที่ผ่านตามเกณฑ์มาตรฐานทั้ง 3 ประเด็น (HAS) ร้อยละ 12.7 แยกเป็นความสะอาด ร้อยละ 29.1, ความเพียงพอ ร้อยละ 30.4 และความปลอดภัย ร้อยละ 39.2 จะเห็นได้ว่าส้วมโรงเรียนในสังกัดกรุงเทพมหานครควรเน้นในด้านความสะอาด
รองลงมาคือความเพียงพอ และปลอดภัยตามลำดับ
นอกจากนี้ยังพบว่าประเด็นที่ต้องพิจารณาในเกณฑ์ฯ 16 ข้อที่ไม่ผ่านมากที่สุด
6 อันดับแรก ได้แก่ ข้อ10 จัดให้มีส้วมนั่งราบฯ ไม่ผ่านเกณฑ์ร้อยละ68.4-
ข้อ5 สบู่ล้างมือ พร้อมให้ใช้ตลอดเวลาที่เปิดให้บริการ ไม่ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 64.6
ข้อ 7 มีการระบายอากาศดี และไม่มีกลิ่นเหม็น
ไม่ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 60.8 ข้อ 1พื้น ผนัง เพดาน โถส้วม
ที่กดโถส้วม โถปัสสาวะ ที่กดโถปัสสาวะ
สะอาด ไม่มีคราบสกปรก อยู่ในสภาพดีใช้งานได้ ไม่ผ่านเกณฑ์ร้อยละ
58.2 ข้อ 15 พื้นห้องส้วมแห้ง ไม่ลื่นไม่ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 54.5 ข้อ 6 ถังรองรับมูลฝอย สะอาด มีฝาปิด อยู่ในสภาพดี
ไม่รั่วซึมตั้งอยู่ในบริเวณอ่างล้างมือหรือบริเวณใกล้เคียง ไม่ผ่านเกณฑ์ร้อยละ
50.6 ผลการสำรวจสถานการณ์ฯ จำแนกตามกลุ่มเขต พบว่า กลุ่มเขตชั้นกลางผ่านเกณฑ์มาตรฐานมากที่สุด
ร้อยละ 19.4 รองลงมาคือกลุ่มเขตชั้นนอก ร้อยละ 17.6 และกลุ่มเขตชั้นในไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน จากการทดสอบผลการปนเปื้อนโคลิฟอร์มแบคทีเรีย
(Coliform bacteria)
ในห้องส้วมโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานครสุ่มโรงเรียนจำนวน 16 แห่ง
โดยสวอปจุดเก็บตัวอย่างจำนวน 3 จุด คือกลอนประตู
ก็อกน้ำอ่างล้างมือ และพื้นห้องส้วม จำนวน 96 ตัวอย่าง พบว่า
ห้องส้วมชาย
บริเวณที่มีการปนเปื้อนมากที่สุด คือ
พื้นส้วมหรือที่รองนั่งโถส้วม
ร้อยละ 46.0 รองลงมาคือก๊อกน้ำที่อ่างล้างมือ (ร้อยละ 49) และบริเวณที่ปนเปื้อนน้อยที่สุด คือ กลอนหรือหรือบิดประตูภายใน ร้อยละ 43 และห้องส้วมหญิง บริเวณที่ปนเปื้อนมากที่สุดคือ พื้นส้วมหรือที่รองนั่งโถส้วม ร้อยละ 46.0
รองลงมาคือ ก๊อกน้ำที่อ่างล้างมือ ร้อยละ 40
จากผลดังกล่าวแสดงให้เห็นจุดที่ต้องเน้นทำความสะอาดเป็นพิเศษ คือพื้นส้วม
และก๊อกที่อ่างล้างมือ จากผลการสำรวจความเข้าใจในพฤติกรรมการใช้ส้วมในภาพรวมพบว่า
เด็กนักเรียนในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานครมีความเข้าใจร้อยละ 80.2 ไม่เข้าใจ ร้อยละ 19.6
พฤติกรรมที่ไม่เข้าใจส่วนใหญ่เป็นเรื่องการปฏิบัติตนเวลาใช้ส้วมนั่งราบ
ส่วนใหญ่เมื่อใช้ส้วมนั่งราบจะนั่งเลย ร้อยละ 36.1 ใช้เท้าขึ้นไปเหยียบบนที่นั่ง
ร้อยละ 9.3 ทราบว่าหากมีการใช้กระดาษชำระให้ทิ้งลงในถังขยะ และทราบว่าไม่ควรทิ้งผ้าอนามัย หรือสิ่งของอื่น
ๆทิ้งลงในโถส้วม ร้อยละ
55.9 ทราบว่าต้องล้างมือด้วยสบู่แ
ร้อยละ 84.2 เมื่อเข้าห้องน้ำควรราดน้ำก่อนและหลังใช้ส้วม
ร้อยละ 89.5 ยังพบว่ามีเลือกใช้ส้วมนั่งยองร้อยละ 66.5
ส่วนใหญ่ให้เหตุผลว่าเคยชินและสะดวก ร้อยละ42.8 รองลงมาคือไม่มีให้เลือกใช้ ร้อยละ 18.8
สรุปได้ว่าสถานการณ์ส้วมในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานครยังคงเป็นปัญหาโดยเฉพาะเรื่องความสะอาด และความเพียงพอ
และจะต้องมีการพัฒนาส้วมโรงเรียนในสังกัดกรุงเทพมหานครต่อไป นอกจากนี้ควรเน้นการ ทำความสะอาดพื้นและก็อกล้างมือเนื่องจากว่าพบมีการปนเปื้อนเชื้อโคลิฟอร์มแบคทีเรีย (Coliform bacteria) มากที่สุด
คำสำคัญ : ส้วมสาธารณะ,โรงเรียนในสังกัดกรุงเทพมหานคร
Abstract
A survey research
study was conducted to purpose the
public toilet situation in school of Bangkok survey to evaluated by public
toilet criteria ,comprising three elements as Healthy Accessibility Safety as
well as the behavior of students using the public toilet in school of Bangkok Metropolitan on November,2007. Samples of
79 schools were divided among the groups , in 3 district
group are interior district group (Dusit,
Pranakorn, Pomprapsatrupai) middle district group (Bangsue,
Bangprud, Bangkoknoi, Bangkokyai) exterior
district group (Bangkapi, Donmuang, Laksi) .Using assessment checklist
and fecal coliform bacteria test kit in
sample 16 schools by swab public toilet schools 3 points sample are toilet door latch, washbasin faucet and floor that total 96 samples and
interview the knowledge behavior used public toilet of 6 students/school so 474
students were interviewed.
The result of this survey research study in
overall was found that 12.7 % school of Bangkok Metropolitan
have public toilet standards (HAS) consist of 29.1% Healthy, 30.4 %
Accessibility, 39.2 % Safety show that school of Bangkok Metropolitan
should emphasize healthy accessibility and safety respectively. In
other to also found that the issue must be
considered in the 16 regulation
public health
criteria ,which did not pass on the first six such as article 10 is provides a
toilet seat's level, was not passed
criteria 68.4%. Article 5 is the soap washes for hands at all the times to open service, was not passed criteria
64.6%. Article 7 is well ventilated and no odor was not passed criteria 60.8 %. Article 1 is floor,
wall, ceiling , bidet toilet , the toilet press,
uriner , the uriner press have to clean no dirty slough ,in good can be usable do not pass criteria 58.2 %. Article 15 is ,the toilet dry floor , do not slip was not
passed criteria 54.5 %. Article 6 is a bucket supports the
waste , clean , no leak waste bins with lids in
good condition, clean, no leaks are located in or near area washbasin
was not passed
criteria 50.6 %. From the result of
this survey research study by cluster random sampling that district group, it
was found that the middle district
group was passed 19.4 %, the most public toilet criteria .Next exterior district group was passed 17.6 % and interior
district group was not passed public toilet criteria. Moreover, the result toilet Coliform bacteria
contamination test kit in random sample schools of Bangkok Metropolitan were sample 16
schools by swab public toilet schools 3
points sample are toilet door latch, washbasin faucet and floor that total 96 samples. It was found
that the most contaminate in man toilet was
floor 46.0 %,next washbasin faucet 49 % and the contaminated
area least
was door latch or interior doors 43 %.
The most contaminate in female toilet
was floor / toilet seat 46 %. Next
washbasin faucet 40 %.As a result, show that the point that must emphasize to clean specially were the floor and washbasin faucet
.For the result of the survey in overall, the understanding in using toilet behavior found that students
in school s of Bangkok Metropolitan understand 80.2 % did not understand 19.6%.The behavior that don't understand the
majority gets into trouble time behavior uses the
toilet sits plain. Mostlty, when using the toilet sits plain will sit 36.1% , use foot goes up to step on the
toilet seat 9.3 %, to know if using toilet paper to abandon in trash and should not abandon healthiness cloth or other thing to toilet 55.9%,to know to wash hands with soap and water when later from using toilet 84.2 %,when into the bathroom should pour the water before and after
using the toilet 89.5%.Also
also showed that the use of squat toilet 66.5%, mainly because of the familiarity and convenience 42.8% . Next be
have no choose use
18.8%.
Conclude
that the public toilet situation
in schools of Bangkok Metropolitan remains
a problem, especially the
Healthy and Accessibility and must to be developed public toilet schools in Bangkok
Metropolitan .In
other to should focus on cleaning and washing to floor and washbasin faucet because of
found that the most contaminate Coliform bacteria.
Keys Word : Public toilet ,Schools of Bangkok Metropolitan
หากมีข้อผิดพลาดประการใด ขออภัยไว้ ณ ที่นี้ด้วยค่ะ
ตอบลบ